man en vrouw achter laptop bespreken duurzame inzetbaarheid vergroten door deeltijdpensioen

Schijnzelfstandigheid

Doe de check in 2 stappen

De Belastingdienst is vanaf 1 januari 2025 strenger gaan controleren op schijnzelfstandigheid. Als blijkt dat iemand als schijnzelfstandige bij u werkt, kan dit grote financiële gevolgen hebben, ook ten aanzien van pensioen.

Wat is schijnzelfstandigheid?

Volgens de Belastingdienst is iemand kortgezegd schijnzelfstandig als de betreffende persoon zich presenteert als een zelfstandige terwijl er volgens het arbeidsrecht sprake is van een dienstverband. Volgens de Belastingdienst, verstoren opdrachtgevers het gelijke speelveld door zulke contracten aan te bieden en gaat de opdrachtgever (oftewel de werkgever) zijn verplichtingen uit de weg naar de Belastingdienst en de werkende toe.

Wat zijn de mogelijke gevolgen voor pensioen als blijkt dat sprake is van schijnzelfstandigheid binnen uw organisatie?

Komt u tot de conclusie dat een zelfstandige in uw organisatie eigenlijk een werknemer is? Dan bent u werkgever en geen opdrachtgever en bent u verplicht deze persoon (met terugwerkende kracht) zo spoedig mogelijk bij ABP aan te melden. Als de betreffende persoon recht heeft op pensioen bij ABP, bent u als werkgever verplicht om voor deze persoon pensioenpremie af te dragen. Dit geldt ook voor de pensioenpremies die over het verleden zijn verschuldigd. ABP zal deze premies, eventueel verhoogd met geleden schade door ABP (als gevolg van de te late betaling) bij u als werkgever in rekening brengen. De financiële gevolgen kunnen daardoor groot zijn. U bent zelf verantwoordelijk een deel van de pensioenpremie, volgens de pensioenovereenkomst, op de betreffende persoon te verhalen. ABP speelt hierbij geen rol.

Wat kunt u doen als werkgever?

Stap 1: Ga na of er in uw organisatie schijnzelfstandigen werkzaam zijn
Zijn er in uw organisatie zelfstandigen werkzaam? Ga dan na of die als werknemer moeten worden gezien. Hiervoor kunt u de ‘toelichting beoordeling arbeidsrelaties’ van de Belastingdienst gebruiken als handig hulpmiddel.

Stap 2: Meld de schijnzelfstandige aan bij ABP
Komt u bij de voorgaande stap tot de conclusie dat een zelfstandige in uw organisatie eigenlijk een werknemer is? Meld deze dan zo spoedig mogelijk als deelnemer aan bij ABP vanaf het moment waarop deze persoon eigenlijk werknemer was. Dat kan dus ook een datum in het verleden zijn. U voorkomt hiermee problemen achteraf voor u en uw werknemer. U kunt deze werknemers met terugwerkende kracht aanmelden via de maandelijkse pensioenaangifte.

Veelgestelde vragen van werknemers

Schijnzelfstandigheid betekent kort gezegd dat iemand zich presenteert als zelfstandige terwijl er volgens het arbeidsrecht sprake is van een dienstverband. Er zijn dan geen premies betaald zoals voor pensioen en WW, en er is ook geen loonheffing betaald. Dit kan de zzp’er in een onzekere financiële positie brengen.

Als er schijnzelfstandigheid is geconstateerd, moet de werkgever de betreffende werknemer met terugwerkende kracht aanmelden bij ABP. ABP neemt de werknemer dan met terugwerkende kracht op in de pensioenregeling. De bijbehorende pensioenpremies eventueel verhoogd met geleden schade door ABP (als gevolg van de te late betaling) worden dan geïnd bij de werkgever.

ABP is geen partij bij de arbeidsrelatie tussen de schijnzelfstandige en de werkgever. Het is een kwestie tussen de (schijn)zelfstandige en de werkgever of er sprake is (geweest) van een arbeidsovereenkomst. ABP geeft hierover geen oordeel. Alleen als sprake is van een arbeidsovereenkomst ontstaat recht op pensioenopbouw bij ABP. Wij kunnen pas overgaan tot eventuele stappen (opnemen van de werknemer in de pensioenregeling en innen van premies) als het werknemerschap vaststaat en de werknemer bij ABP is aangemeld. ABP zal daarom de schijnzelfstandige altijd terugverwijzen naar de werkgever met betrekking tot de status van de arbeidsrelatie.

De werkgever moet de hele pensioenpremie aan het pensioenfonds betalen. De werkgever is zelf verantwoordelijk om het werknemersdeel van de pensioenpremie, volgens de pensioenovereenkomst, op de werknemer te verhalen. 

Kunt u een keer niet of niet op tijd betalen? Dan kan een betalingsregeling helpen. Neemt u voor meer informatie en de voorwaarden contact met ons op.  

In de samenwerking is het belangrijk om uw arbeidsrelatie goed te bekijken. Het goed regelen van de samenwerking is een gezamenlijke verantwoordelijkheid tussen u als opdrachtgever en de opdrachtnemer (zzp’er) die u wilt inzetten. Bekijk de beoogde samenwerking en bepaal of sprake is van zelfstandigheid. De volgende voorbeelden kenmerken een samenwerking met een zelfstandige:

  • De zelfstandige heeft een opdracht van kortere duur of een beperkt aantal uren per week.
  • De zelfstandige bepaalt zelf hoe het werk wordt uitgevoerd en wat de werktijden zijn, niet de opdrachtgever.
  • De zelfstandige voert geen werk dat ook door werknemers wordt uitgevoerd.
  • De zelfstandige heeft specifieke kennis en ervaring die de organisatie niet heeft.
  • De zelfstandige wordt op factuurbasis betaald. Alleen de daadwerkelijk gewerkte uren worden betaald.
    Bij ziekte ontvangt de zzp’er niets.
  • De vergoeding ligt hoger dan wat binnen de sector aan werknemers wordt betaald.
  • De zelfstandige gedraagt zich naar buiten toe als ondernemer. 

Veelgestelde vragen van werknemers

Klik hier voor de veelgestelde vragen van werknemers

Meer vragen?

Heeft u vragen over uw arbeidsrelatie? Neem dan contact op met uw (voormalige) opdrachtgever(s) en/of kijk op de website van de Belastingdienst. Daar vindt u meer informatie over het samen beoordelen van de arbeidsrelatie.

Heeft u vragen over uw pensioen bij ABP nadat u als werknemer bent aangemeld? Neem dan contact op met ABP.