In de serie ‘Hoezo Geraniums’ komen gepensioneerden aan het woord die niet achter de geraniums willen én kunnen zitten. Hoe gaat het ze af om met pensioen te zijn? Theo Muntingh en Marlies Nafzger werkten in het onderwijs en zijn nu vrijwilliger bij Stichting Dedicon. Ze lezen teksten voor zodat blinden en mensen met een andere leesbeperking toch kunnen genieten van een goed boek. Of het helpt ze toegang te krijgen tot lesmateriaal, kranten, tijdschriften en zelfs kookboeken.
Ze houdt van de afwisseling als het om de teksten gaat die ze leest. Marlies Nafzger (72) geniet van haar werk als vrijwilliger bij Dedicon. Ze weet uit ervaring hoe belangrijk het is kinderen met dyslexie en leerlingen die blind zijn toch kunnen deelnemen aan een examen. Dat ze gewoon mee kunnen doen.
“Ik was conrector op een havo-vwo-school en we hadden nogal wat dyslectische leerlingen”, vertelt Marlies. “We hebben ook een volledig blinde leerling gehad. Dat was best een uitdaging. Toen kwam ik in contact met Dedicon en dacht: als ik straks met pensioen ben dan is vrijwilligerswerk voor deze stichting misschien wel iets voor mij.”
Theo Muntingh (73) hoorde voor het eerst over Dedicon dankzij iemand uit zijn kamerkoor. De bariton die naast hem stond, vertelde dat hij vrijwilliger was bij een organisatie waar hij teksten insprak voor slechtzienden en blinden. “Toen ik dat op mijn 35e of 36e hoorde, dacht ik, dat ga ik later ook doen.”
De oud-directeur van een havo/vwo meldde zich ongeveer 10 jaar geleden aan als vrijwillige inspreker. Theo moest eerst – net als alle andere vrijwilligers die zich aanmelden – een stemtest doen. Dat pakte goed uit. Theo bleek breed inzetbaar als het gaat om het inlezen van teksten. “Ik lees alles: non-fictie en literatuur. Ook bijzondere dingen. Ik heb bijvoorbeeld een boek voor vogelaars ingesproken. Dat was heel apart. Daar zitten foto’s en afbeeldingen bij en die moet ik dan beschrijven.”
De stem van Marlies leent zich volgens de coaches van Dedicon het best voor non-fictie en educatieve teksten. “Ik ben een echte alfa. Ik lees teksten in voor de vakken Nederlands, geschiedenis en aardrijkskunde. En soms ook biologie. Ik heb soms wel moeite als ik afbeeldingen moet beschrijven. Maar dan kan ik altijd een beroep doen op de coaches. En non-fictie kan heel erg variëren, van kookboeken tot het beschrijven van tentoonstellingen.”
Dedicon beschikt over een grote pool vrijwilligs: zo’n 400. Maar nieuwe aanmeldingen zijn welkom. De stichting is vooral op zoek naar mensen die met specialistische boeken aan de slag gaan. Dan denken ze bijvoorbeeld aan oud-wiskunde docenten. In ieder geval mensen die meer van de bètavakken zijn. “Voor mij is het lastiger om iets uit wiskundeboeken of natuurkundeboeken in te lezen. Ook al helpt het zeker dat ik regelmatig workshops krijg aangeboden door Dedicon”, zegt Theo.
De leeftijd van de vrijwilligers varieert, vertellen ze. Ook al zijn het vooral gepensioneerden die zich aanmelden. Ze vinden het leuk om met andere vrijwilligers bij te praten tijdens de pauzes. Marlies: “Als je op vaste tijdstippen leest zoals ik, dan kom je regelmatig dezelfde mensen tegen.”
De kantoren van Dedicon in het Zuid-Hollandse Rijswijk en in het Noord-Brabantse Grave beschikken samen over 26 studio’s waar de teksten ingesproken kunnen worden. De vrijwilligers kunnen via een app een studio boeken of het moment dat ze ingeroosterd zijn verplaatsen. Zowel Marlies als Theo komen iedere week op een vast tijdstip naar Rijswijk om een paar uur teksten in te lezen. Marlies stapt 3 keer in de week op de fiets vanuit Den Haag om in Rijswijk aan de slag te gaan en Theo komt 1 keer per week met de auto vanuit Alphen aan de Rijn. “Je moet geen knoppenangst hebben”, vertelt de oud-directeur. “Maar er is gelukkig altijd technische hulp beschikbaar voor als er iets misgaat of moeilijk is.”
De 2 70’ers denken nog niet aan stoppen. Zowel Theo als Marlies willen nog jaren doorgaan met hun activiteiten voor Dedicon. Het is goed om bezig te zijn, menen ze. Marlies: “Ik hou wel van geraniums. Maar niet om achter te gaan zitten. Ik vind het heel mooi en leuk om teksten toegankelijk te maken voor mensen met een visuele beperking. Eigenlijk zie ik het ook als mijn maatschappelijke plicht om iets te betekenen voor anderen. Eén van de leescoaches zei ooit tegen me: je bent als lezer de ogen van een blinde en je stelt je steeds voor wat hij hoort.”
Bent u (of kent u) ook iemand bij wie de geraniums geen water krijgen omdat u het veel te druk heeft met genieten van het leven? Dan zijn we heel benieuwd naar uw verhaal. Stuur ons een e-mail en we nemen contact met u op voor een interview. We stemmen uw verhaal met u af voordat we het delen met de lezers van ABP.nl.
