Tot maart 2023. Toen drukte president Macron het plan er doorheen om de pensioenleeftijd stapsgewijs te verhogen naar 64 jaar in 2030. De protesten waren niet van de lucht. En nog altijd is een meerderheid van de Fransen tegen langer doorwerken.

Waar maken Fransen zich zo druk om? In Nederland was in 2024 de gemiddelde pensioenleeftijd 66 jaar, terwijl de AOW-leeftijd 67 jaar is. Het verschil zit hem in kleine dingen. Waar bij ons iedereen op hetzelfde moment met pensioen kan, namelijk op 67, hangt dat in Frankrijk af van hoe lang iemand heeft gewerkt. 

Tot 2023 moest een Fransman 42 jaar werken om volledig pensioen te krijgen op 62-jarige leeftijd. Nu de leeftijdsgrens is opgeschoven naar 64 jaar moet je daarvoor 43 jaar gewerkt hebben. Maar wie heel laat begint met werken, hoeft niet tot 75 door te werken. Hij of zij mag ‘gewoon’ stoppen op 67 jaar. Wie bijvoorbeeld heel lang gestudeerd heeft om arts of jurist te worden en relatief laat gaat werken, betaalt bovendien minder lang premie. Dit vinden veel Fransen oneerlijk. Jongeren met fysiek zwaar werk betalen de pensioenen van de hoogopgeleiden, is het idee.

Toch zal Macron het idee hebben dat hij niet anders kan. Door de vergrijzing dreigt het overheidspensioen onbetaalbaar te worden. Nu al drukken de kosten zwaar op het huishoudboekje van de overheid. In 2023 besloeg het pensioen al 14% van het bruto binnenlands product, waar dat in Nederland ‘slechts’ 5,5% bedroeg. Met het verhogen van de pensioenleeftijd daalt dat uiteindelijk naar 13,6% in 2070, maar het blijft een zware last.

Ondanks dat blijven de Fransen fan van het vroegpensioen. Onlangs stelde François Bayrou, de kersverse premier van Frankrijk voor om de pensioenplannen toch weer terug te draaien, “mits betaalbaar”.