Gelijke rechten, maar de pensioenkloof bestaat over 100 jaar nog steeds

ABP onderzocht hoe Nederland verwacht er over 100 jaar voor te staan
28 september 2022

De tijd dat vrouwen praktisch rechteloze burgers waren, die door het huwelijk voor de wet handelingsonbekwaam werden, ligt definitief achter ons. Voor de wet zijn mannen en vrouwen gelijk, maar in de praktijk is die gelijkheid nog ver te zoeken. Zo bouwen vrouwen nu nog altijd 40% minder pensioen op dan mannen. ABP onderzocht hoe Nederland verwacht er over 100 jaar voor te staan. Wat blijkt: de pensioenkloof bestaat dan nog steeds. Maar is wel kleiner.

In 100 jaar tijd is de ondergeschikte positie van vrouwen voor de wet stapsgewijs verdwenen. Maar de economische ongelijkheid blijft hardnekkig. Sterker nog, over 100 jaar bestaat de pensioenkloof naar verwachting nog steeds. Het verschil in de hoogte van het pensioen is dan nog altijd niet gedicht. Dat komt omdat mannen en vrouwen dan nog steeds geen gelijk loon voor gelijk werk ontvangen. En dat vrouwen toch vaker minder uren betaald werk zullen verrichten dan mannen.

Dat is één van de conclusies uit het representatieve onderzoek dat Motivaction in opdracht van ABP deed. Ruim 1.500 Nederlanders werd gevraagd naar hun verwachtingen en wensen voor de komende 100 jaar.

Gelijk werk is geen gelijk loon

Gevraagd naar de gewenste inkomensverdeling over 100 jaar zegt een ruime meerderheid (man 66% en vrouw 77%) dat gelijk loon bij gelijk werk de gewenste normaal is. Maar gevraagd naar de verwachting van die gelijkheid, dalen de getallen dramatisch. Slechts de helft (man 53%, vrouw 47%) verwacht dat die economische gelijkheid dan een feit is. Meer dan de helft van de Nederlanders (man 52%, vrouw 59%) vindt een gelijke werkverdeling in 2122 wenselijk. Maar één op de vijf vindt dit een (zeer) onwaarschijnlijk scenario. Daarmee blijft de loonkloof een hardnekkige hindernis op weg naar economische zelfstandigheid voor alle vrouwen.

Productie is maar een deel van het verhaal

René Raaijmakers, directeur van Groendus: “We noemen onszelf ook wel het energiebedrijf 2.0, omdat we klanten op een vernieuwende manier helpen hun hele energiehuishouding duurzaam te maken. Van opwekking, opslag en distributie tot en met het verbruik. Je moet in onze ogen al die zaken beheersen om de energietransitie écht te kunnen maken. Want productie alleen is niet het antwoord. Het gaat ook om verbruik terugdringen; energie besparen en slim inzetten. Beheer je dat allemaal, dan geeft dat je inzicht. En daar kun je weer van leren. Dát is waarom we een totaalaanbieder zijn; we helpen bedrijven stap voor stap op weg naar 100 procent echt groene energie.”

Dat is opmerkelijk, omdat de andere sekseverschillen op de werkvloer de komende decennia naar verwachting grotendeels verdampen.

Mannen- en vrouwenberoepen

Neem bijvoorbeeld de typische mannen- en vrouwenberoepen of vrouwelijke rolmodellen in de politiek en het bedrijfsleven. Ruim 85% van de Nederlanders verwacht dat Defensie en de politie binnen twintig jaar geen typische werkgevers voor mannen meer zijn. En vrouwen domineren dan niet langer in zorg en onderwijs. Ook verwacht een groot deel van de Nederlanders dat het aantal vrouwen dat een topfunctie bekleedt snel stijgt of zelfs gelijk is aan het aantal mannen.

Deze resultaten en andere uitkomsten zijn onderdeel van de expositie ‘Vrouw en inkomen’ die ABP samen met APG organiseert naar aanleiding van haar 100-jarig bestaan. De expositie, die op 27 september opende in Heerlen, blikt 100 jaar terug en kijkt een eeuw vooruit op de rolverdeling tussen mannen en vrouwen en de economische emancipatie in de Nederlandse samenleving.

Foto: Ouders demonstreren voor betaalbare kinderopvang (1982)
Rob C. Croes, Nationaal Archief / Anefo