‘Achteraf denk ik: het is belangrijk om stil te staan bij de gevolgen voor je pensioen.’ Elles (43) scheidde eind 2019 na 12,5 jaar huwelijk van haar echtgenoot. Ze noemt het een emotionele tijd. Vandaar dat er weinig ruimte was om na te denken over wat het zou betekenen voor haar pensioen. ‘Dat neem ik mezelf achteraf kwalijk.’
De kinderen, twee jongens, zaten nog op de basisschool toen Elles en Jan na 12,5 jaar een punt achter hun huwelijk zetten. Het was een weloverwogen besluit, maar ook een verdrietige periode. ‘We hadden opeens te maken met een omgangsregeling voor de kinderen en co-ouderschap. Er waren momenten dat alles op mij neerkwam als ouder en dan was er vervolgens een moment dat je ze helemaal niet zag. Dat was erg wennen.’
Jan en Elles waren getrouwd in gemeenschap van goederen. Er kwam veel op Elles af in de periode dat de scheiding werd aangevraagd. Los van het emotionele aspect was er ook de zoektocht naar een andere woning (voor haar ex) in de buurt. Wel zo makkelijk in geval van co-ouderschap. Ze probeerden de spullen zo eerlijk mogelijk te verdelen en maakten over tal van dingen goede afspraken. Maar ze vergaten dat ze ook iets moesten regelen voor hun pensioen en vooral een passende verdeling hiervan.
Het pensioen dat was voor later. Dat was het gevoel dat toen speelde. Elles, die een leidinggevende functie bij een gemeente heeft, ging recentelijk toch eens informeren bij ABP omdat ze wilde weten hoe het precies zit met haar pensioen nu ze is gescheiden. ‘Toen kwam ik er achter dat we eigenlijk helemaal niets geregeld hadden. Binnen twee jaar na je scheiding moet je aan je pensioenuitvoerder aangeven hoe je het ouderdomspensioen wilt verdelen. Dat hadden we niet gedaan. We hadden in het scheidingsconvenant opgenomen hoe we het ouderdomspensioen wilden verdelen, maar dat is niet voldoende om bij pensioeningang de uitbetaling via ABP te laten verlopen.’
Als er geen afspraken worden gemaakt over de verdeling van het ouderdomspensioen dan is de verdeling 50/50. Volgens de Wet verevening pensioen heeft de ex-man van Elles recht op de helft van haar pensioenopbouw over de periode dat ze getrouwd waren. Best een flink bedrag. Volgens Elles gaat het om ongeveer 9000 euro bruto op jaarbasis.
Als ze het niet tijdig hadden vastgelegd bij hun pensioenfonds, in het geval van Elles ABP, dan had dat betekend dat ze elkaar hadden moeten uitbetalen na hun pensionering. Het pensioenfonds – zo staat in de Wet verevening pensioen (1995) – betaalt bij pensioeningang alleen uit aan de ex-partner wanneer het fonds binnen 2 jaar een mededeling ontvangt dat het ouderdomspensioen verdeeld moet worden: ‘Dat betekende dat ik straks zelf de maandelijkse betaling aan mijn ex-man zou moeten regelen. Daar schrok ik van. En omdat ik in een ander belastingtarief zit dan hij, zou ik dan dit ook weer bruto-netto moeten verrekenen. Al met al heel lastig en vervelend.’
Elles nam telefonisch contact op met ABP. Wegens drukte duurde het een paar weken voordat haar verzoek in behandeling kon worden genomen. ‘Maar daarna verliep het heel soepel. Toen was het binnen een paar dagen geregeld.’
Ze vertelt dat de verdeling nu zwart op wit staat. ‘En ook kan ik als ik inlog in mijn pensioenoverzicht precies zien hoeveel ouderdomspensioen ik heb opgebouwd en een vooruitblik naar het pensioen dat ik kan krijgen als ik met pensioen ga. Ik hoef dit niet meer te verrekenen met het deel dat naar mijn ex-man gaat.’
De ex-man van Elles kan ook aanspraak maken op bijzonder nabestaandenpensioen, mocht dat aan de orde zijn. Ook dat is geregeld. Bij scheiding is het opgebouwde nabestaandenpensioen tot aan de datum van scheiding standaard voor de ex-partner. Ook al kan de ex-partner besluiten hier afstand van te doen. Dat is bij Elles en Jan niet aan de orde.
Elles heeft alles nog op tijd kunnen regelen en daar is ze blij over. Ze weet nu hoe belangrijk die termijn van twee jaar is. ‘Regel het’, is dan ook de tip van Elles aan paren die op het punt staan uit elkaar te gaan of vrij recent zijn gescheiden. ‘Het is een cliché, maar als je jong bent sta je niet zo stil bij dit soort zaken. Als je ouder wordt realiseer je je hoe belangrijk het is.’
1. Scheiden heeft ook gevolgen voor uw pensioen. Wat u moet weten en regelen, hangt af van uw persoonlijke situatie. Als u gaat scheiden na een huwelijk of geregistreerd partnerschap, dan kunt u afspraken maken over de verdeling van het ouderdomspensioen. Als u samenwoonde met een samenlevingscontract, dan heeft uw (ex-)partner geen recht op en deel van het ouderdomspensioen. In beide situaties heeft uw ex-partner mogelijk wel recht op een deel van het opgebouwde nabestaandenpensioen, maar uw (ex-)partner kan hier ook van afzien. Ook hier maakt u samen afspraken over.
2. Er zijn verschillende mogelijkheden om uw ouderdomspensioen te verdelen. U kunt kiezen voor de standaard (wettelijke) verdeling of een afwijkende verdeling. Ook kunt u ervoor kiezen om het ouderdomspensioen te splitsen of niet te verdelen. Voor meer informatie over de mogelijkheden om uw ouderdomspensioen te verdelen, bezoekt u onze website.
3. Als u gaat scheiden, dan maakt u samen met uw (ex-)partner afspraken over de verdeling van het opgebouwde ouderdomspensioen. Deze afspraken legt u vast in het echtscheidingsconvenant of de beëindigingsovereenkomst. De gemaakte afspraken geeft u binnen 2 jaar na uw scheiding door aan uw pensioenfonds via het formulier verdeling van ouderdomspensioen. Het formulier vindt u op onze website.
4. Als u gaat scheiden dan heeft uw (ex-)partner mogelijk recht op nabestaandenpensioen, maar kan hier ook van afzien. U maakt hier samen afspraken over. Dit geldt ook als u samenwoonde met een samenlevingscontact en uw partner is aangemeld bij ABP. Als uw (ex-)partner afziet van nabestaandenpensioen, dan geven jullie dit door via het formulier afzien van nabestaandenpensioen. Het formulier vindt u op onze website.
5. Op onze website bieden wij u duidelijk hulp en informatie bij scheiden en uit elkaar gaan. Klik hier om de startpagina van ‘uit elkaar gaan’ te bezoeken op ABP.nl. Vanuit hier kunt u doorklikken naar de juiste informatie die is afgestemd op uw persoonlijke situatie.
U gaat uit elkaar? Lees meer over de gevolgen voor uw pensioen
