‘Probeer verder te kijken dan vandaag’

Money Matters #2 over geld voor nu en later, schulden en de huizenmarkt
11 november 2021

‘Geld betekent steeds minder voor mij, omdat ik het beter voor elkaar heb.’ Het ABP-Webinar Money Matters #2 over ‘Geld, voor nu en later’ leverde mooie bespiegelingen op. Een influencer, een ervaringsdeskundige, een wetenschapper én een ABP-bestuurder gingen op dinsdagavond 9 november met elkaar in discussie. Belangrijkste conclusie: veel jongeren gaan bewust om met geld. Wat ze parten speelt is het gebrek aan betaalbare woningen, oplopende studieschulden en andere onzekerheden. Dit maakt eigenlijk dat ze noodgedwongen weloverwogen keuzes moeten maken over hun financiën. Maar praten over geld met partner, vrienden of familie is vaak nog lastig.

 

‘Als ik later stop met werken … weet ik niet of ik nog voldoende geld krijg om van te leven.’ Het online Webinar Money Matters voor jongeren van 18 tot 30 jaar is net van start gegaan. De deelnemers krijgen een poll voorgelegd. Ongeveer 2 op de 3 deelnemers aan het Webinar kiest voor het antwoord hierboven. De rest gaat voor optie 1… ‘kan ik mijn leven nog betalen’. Het maakt meteen duidelijk dat veel jongeren onzeker zijn over hun financiën en hoe ze het in de toekomst moeten rooien.

Onzekerheid en het opbouwen van pensioen

Tijdens de 2e editie van Money Matters ging gespreksleider is Talitha Muusse, presentatrice van NPO, in gesprek met financial influencer Renée Lamboo, wetenschapper Lieke Beekers, Skere (=zuinige) student Emma Mouthaan en ABP-bestuurslid Anne Gram. ‘We hebben veel geld in de pot’, zegt Anne aan het begin van de discussie. ‘Het is gek dat de beeldvorming over pensioenen zo slecht is. Als je ergens werkt en pensioen opbouwt zit je goed. Voor zzp’ers is er wel een probleem. Dan hoor je nergens bij.’

 

Ook wetenschapper Lieke benadrukt dat we wel wat optimistischer mogen zijn als het gaat om ons pensioen en ons pensioenstelsel. ‘We hebben één van de beste pensioenstelsels ter wereld. Dus een pessimistisch beeld is echt niet nodig.’

De invloed van schulden

De dialoog gaat vervolgens breder dan het hebben van voldoende geld voor onze oude dag. Ook de betekenis van geld voor de jonge generatie komt uitgebreid voorbij in de discussie. Bijvoorbeeld de invloed van schulden, zoals studieschulden. Influencer Renée, bekend van de website PorteRenee, stelt dat jonge mensen gemiddeld genomen meer bezorgd zijn dan voorheen als het om hun financiën gaat. ‘Jongeren hoefden eerder minder te lenen voor hun studie en ook de huizenmarkt werkt op dit moment heel demotiverend.’

 

Uit eigen ervaring weet ze hoe het is om schulden te hebben. Ze kocht op haar 24ste een huis, net voor de kredietcrisis uitbrak. Dat huis moest ze met verlies verkopen toen haar relatie over ging en ze daar niet kon blijven wonen. De financieel onrustige tijd ligt inmiddels achter haar. ‘Geld betekent steeds minder voor me, omdat ik het nu beter voor elkaar heb.’ Dingen veranderen, geeft ze de deelnemers aan het Webinar mee. ‘Dat is met de huizenmarkt zo en met een studieschuld. Probeer verder te kijken dan vandaag.’

‘Jongeren worden ook oud’

Volgens wetenschapper Lieke – verbonden aan de Universiteit van Tilburg – zijn veel jongeren nu al bezig met de toekomst en hun financiën. Ze kijkt in haar onderzoek vooral naar de levensverwachting van mensen. Maar ook andere economische en marktontwikkelingen neemt ze mee in haar wetenschappelijke onderzoek: de huizenmarkt, de lage rente en geldkeuzes. Het verbaast haar dan ook niet dat veel jongeren zeggen nu hard te werken om het later wat rustiger aan te doen.

 

Slechts 1 op de 3 respondenten geeft als antwoord op vraag 2 nu heel hard te werken om nu veel geld te kunnen besteden. ‘Jongeren worden ook oud en zullen op een gegeven moment met pensioen gaan’, merkt ze op.

Het belang van sparen en de dilemma's

Vervolgens ontstaat tijdens Money Matters een discussie tussen gespreksleider Talitha Muusse en de 4 panelleden over het belang van sparen en dat dit soms dilemma’s oplevert. ‘Aan de ene kant moet je op jonge leeftijd sparen en nadenken over je pensioen en aan de andere kant moet het ook een onbezorgde tijd zijn’, aldus Talitha. Emma reageert met de opmerking dat hier wel iets tegenstrijdigs in zit. Er zijn volgens haar best veel jongeren die de keuze maken om te leven in het nu en al het geld uitgeven dat ze hebben. Of meer. Zelf zag ze tijdens de eerste jaren van haar studie haar studieschuld enorm oplopen. Daarna gooide ze het roer om. ‘Toen ben ik me gaan focussen op sparen, besparen en beleggen.’

 

De skere – oftewel zuinige – studente heeft haar financiën nu weer aardig op orde. ‘Het is een ontdekkingsreis. Na een periode van sparen en weinig uitgeven, ben ik daar nu weer wat losser in.’

Poll 3: ik zet geld opzij/ik spaar

Het kan lastig zijn de hand op de knip te houden. Toch kiezen veel jongeren ervoor om regelmatig wat geld opzij te leggen. Op de vraag uit de poll: Ik zet geld opzij/ik spaar, zegt wederom ongeveer 2 van de 3 respondenten dit (maandelijks) te doen. Anderen leggen alleen geld apart als ze iets nodig hebben. Emma: ‘Belangrijk punt is als je wilt sparen dat je bijhoudt hoe het zit met de inkomsten en de uitgaven. Dat je daar een goed beeld van hebt.’

 

Influencer Renée reageert op de uitkomst van deze vraag met de woorden dat het kan helpen om een spaarrekening te openen als je geld wilt sparen. Door het apart te zetten gaat het niet zo makkelijk op aan andere dingen. ‘Open een spaarrekening. Bij voorkeur bij een andere bank dan waar je je lopende rekening hebt. Zet het ver weg. Dat vormt een extra hoge drempel om spaargeld terug te boeken en het alsnog uit te geven.’

Praten over (je eigen) geld blijft lastig

Praten over geld: of het nu gaat om wat je verdient of hoe je er financieel voorstaat, dat doen steeds meer mensen. Ook al blijft het lastig en zit het nog altijd een beetje in de taboesfeer. Emma: ‘Naarmate je ouder wordt, lijkt de drempel wel hoger te worden. Als je van studeren naar werk gaat bijvoorbeeld. Dan kan het zo zijn dat je veel meer verdient of juist veel minder dan je studiegenoten, terwijl je in de periode dat je aan het studeren bent dan weet je allemaal ongeveer hoeveel je te besteden hebt.’

 

Volgens Renée gaan veel mensen pas praten over geld als er een probleem is. Haar suggestie: ‘Parkeer het niet, maar praat erover. Maak het bespreekbaar.’

 

Het is mooi dat de jongere generatie meer met geldzaken bezig is en bewust keuzes maakt rond geld, volgens ABP-bestuurder Anne. ‘Ze zijn meer bewust wat je met geld kan doen.’