“Voor veteranen en actief dienende militairen is er weinig aandacht in Nederland. Ergens is het mooi dat mensen zich zo veilig voelen. Dat betekent dat onze militairen goed werk leveren”, glimlacht de veteraan.

“Maar het stak me als ik met tenue over straat ging, dat mensen bij wijze van spreken dachten dat ik van de fanfare of scouting was. Ook zijn er mensen die denken dat je op vakantie gaat als je uitgezonden wordt. Ze hebben vaak geen idee wat een missie met je doet. Vakantie was het zeker niet.”

Patrick maakte onder meer onderdeel uit van Vessel Protection Detachments (VPD’s). Dat zijn beveiligingsteams van zwaarbewapende mariniers die kwetsbare en grote Nederlandse zeetransporten beschermen tegen piraten. Later nam hij deel aan operatie Ocean Shield (2012). Daar spoorden ze piraten op en stopten ze een gijzeling.

Daarbij deed de veteraan verschillende ervaringen op die hem later parten gingen spelen. In 2012 begonnen de eerste klachten. Hij liep een schouderblessure op tijdens het sporten. In het begin gaf hij de schuld van het slechte slapen aan de pijn in zijn nek en schouder. Hij ging steeds slechter slapen en kreeg nachtmerries en herbelevingen. De psycholoog constateerde toen nog geen PTSS.

Na de bergtraining ging het niet langer. Door de schouderblessure moest hij naar het revalidatiecentrum. Patrick: “Toen lag ik eruit. Dat was heel frustrerend. Had ik na al die jaren mijn doel bereikt, kon ik plots niet meer meedoen door zo’n stom ongeluk. Het genas niet. ‘Ga er maar vanuit dat je je hele leven pijnklachten houdt’, vertelden ze me. In 2016 kreeg ik ontslag op medische gronden.”

In 2014 ging hij op zoek naar behandelingen buiten Defensie. Zijn schouder genas uiteindelijk. Maar de psychische klachten namen alleen maar toe. Paniekaanvallen, flashbacks, de hele tijd gespannen. Een klinisch psycholoog was er snel uit: complexe Posttraumatische Stressstoornis (PTSS). “Dat houdt in dat ik last had van meerdere traumatische ervaringen.”

“Op een gegeven moment sliep ik maar 1-2 uur per nacht. Nou ja, slapen. Ik zakte in als de zon op kwam en werd dan even later weer zwetend wakker uit een nachtmerrie. ’s Nachts op bed slapen durfde ik niet meer door de nachtmerries. Ik hield mezelf wakker op de bank. De hele dag door keek ik of er gevaar was. Ik was me altijd bewust van vluchtroutes. En gaandeweg ging ik steeds meer dingen als gevaar zien. Uiteindelijk durfde ik mijn huis niet meer uit en belandde ik in een sociaal isolement.”

“Familieleden willen je dan graag goedbedoeld helpen. Ze zeggen je keer op keer ‘laat het los, het is verleden tijd’. Maar dat werkt niet zo bij PTSS. Integendeel. Je gooit olie op het vuur door dit te zeggen. Het bevestigt dat er iets mis is met je, omdat het je niet lukt los te laten. Mijn toenmalige vriendin zei nog wel eens: ‘kom je weer met dat verhaal?’ Maar veel herhalen is essentieel voor het verwerkingsproces. Voor je omgeving is dat lastig te begrijpen.”

“In de tussentijd kreeg ik te maken met administratieve rompslomp. Eerst ging er iets mis met de melding van mijn ontslag. Daarna kreeg ik door een fout te veel geld van UWV. Dat moest ik terugbetalen. Het geld dat ik gelukkig aanvullend van ABP kreeg, hield me op de been. Daar was ik erg blij mee, want je hoofd staat op dat moment echt niet naar het oplossen van administratieve problemen. Je kúnt het gewoonweg niet.”

Het herstel van PTSS ging met ups en downs. Op internet las Patrick over de Stichting Surfivor. Deze stichting geeft gratis surftherapie aan veteranen en hulpverleners met PTSS. “Ik ben sportief en woonde aan zee, maar had nog nooit gesurft. Die eerste keer was een verademing: de focus op de golven en de techniek maakt je hoofd leeg. Surfen (en bij windstil weer: suppen) heeft mij geleerd om de angst los te laten en in het moment te zijn.”

“Het is in mijn optiek een groot misverstand dat je PTSS hebt voor het leven. Het is mij, en anderen om me heen, gelukt eruit te komen. Ik ben er niet meer bewust mee bezig. Het ligt achter me. Maar ik weet hoe moeilijk die weg is. Stilstaan en toekijken is niet mijn ding. Daarom wil ik iets doen voor anderen die hier nog mee worstelen.”

“Daarom heb ik het wilde idee gekregen om letterlijk op te staan voor lotgenoten met mijn inzamelingsactie ‘Dare to Stand’. Ik ga meedoen met de alternatieve Elfstedentocht: 220 km op een stand up paddle board in 5 dagen tijd. Tijdens deze barre tocht en de aanloop daarnaartoe wil ik zoveel mogelijk aandacht vragen en geld inzamelen voor onze veteranen, hulpverleners en hun familie.”

Wat Patrick ook aan zijn missies heeft overgehouden, is een voortdurende aandacht voor veiligheid. Bij alles wat hij doet. Daarom heeft zijn vriendin hem voor de grap de bijnaam ‘Mr. Safety’ gegeven. Toch zoekt hij in zijn werk ook nu weer de spanning op. Hij is vrijwilliger bij de Reddingsbrigade en volgt een opleiding hbo-verpleegkunde. In oktober start hij bij de brandweer met een opleiding.

“Het is een gegeven dat je dan opnieuw nare dingen meemaakt. Maar in nauw overleg met mijn psycholoog zijn we tot de conclusie gekomen dat ik er klaar voor ben. Niemand is beschermd tegen PTSS. Iedereen kan het krijgen, maar ik weet waar ik op moet letten.”

“Op een of andere manier zit er bij mij een intern vuurtje: ik moet nuttig bezig zijn, praktisch en in een team. Redmiddel zijn voor iemand. Dat heb ik altijd al in me gehad. Ik voel aan alles: dít moet ik doen.”