De titel is goed gekozen. Het boek ‘De ontgroening van een eerstejaars gepensioneerde’ maakt het alleen daarom al een geschikt cadeau voor iedereen die aan de vooravond staat van zijn of haar pensioen. De auteur Jaap Kranenborg schrijft met humor over de zoektocht van zijn alias Maarten. De roman draait om het eerste jaar dat de oud-docent met pensioen is gegaan. “Het boek is voor 80% autobiografisch.”
‘De dag dat mijn pensioen echt begon, verdween mijn bril’. Hoofdpersoon Maarten vult vanaf het moment dat hij met pensioen gaat zijn dagen met cursussen, vrijwilligerswerk, reisjes in binnen- en buitenland en nog veel meer.
Daarbij gaat natuurlijk af en toe wat mis, zoals het verlies van zijn bril tijdens een fietstochtje. Maar het boek gaat vooral over zijn zoektocht in het eerste jaar dat Maarten met pensioen is. Hij noemt zijn worsteling met het eindfasegevoel en de pensioen paradox. Maarten: “Soms word ik overvallen door een gevoel weinig tijd te hebben.”
Het boek draait niet alleen om Maarten. De hoofdpersoon gaat in de roman ‘in gesprek’ met zijn overleden vader. Hij vertelt ook over zijn broer die aan de ziekte van Parkinson lijdt. Jaap: “Ik vond het te vlak om alleen over mijn eigen ervaringen te schrijven. Dan is het meer een dagboek. Ik wilde er een tijdsdimensie inbrengen. Maarten vertelt het verhaal aan zijn vader en ik heb mijn eigen vader als voorbeeld genomen.”
Jaap, alias Maarten, vertelt hoe zijn vader toen het met pensioen gaan heeft ervaren. Op pagina 56 van het boek citeert hij uit een notitie van zijn vader: “Mijn vele vrije tijd bevalt mij prima, ik kom toe aan dingen waar ik vroeger geen tijd voor had of niets aan deed: elke dag 3 keer afwassen, regelmatig stofzuigen, wandelen, studeren, lezen, zwerven, nadenken, eten enzovoort.”
Maarten geeft na zijn pensionering een geheel andere invulling aan de zee van vrije tijd die hij heeft. Hij gaat veel op stap: ‘Als de natuur me gaat vervelen, ga ik naar de stad, meestal Amsterdam.’
Maarten gaat naar het IDFA-filmfestival, volgt een cursus aan de Vrije Universiteit en maakt een trip naar Denemarken. In dat land woonde hij een paar jaar en bezoekt hij oude bekenden. Hij wordt taalcoach van Aman uit Eritrea. Een poging om zich bij een zangkoor aan te sluiten (een idee van zijn vrouw) mislukt.
Hij heeft het druk. Van verveling is totaal geen sprake. Op pagina 49 schrijft hij dat hij regelmatig wordt overvallen door een gevoel van gelukzaligheid over het leven dat hij nu leidt. “Maar er zijn ook momenten dat ik een rode draad mis, een doel, een zingeving.”
Het boek van Jaap over Maarten maakt deze nieuwe levensfase heel herkenbaar voor de lezers. Jaap: “De uitgever was enthousiast over het boek. Er zijn heel veel non-fictie boeken over dit thema. Ik had het gevoel, ik ga dit gewoon schrijven.”
Ondertussen is Jaap 70 en zit hij in het 6e jaar van zijn pensioen. Hij noemt zichzelf nu een echte pensionado. “Met pensioen zijn is nu gewoon. Het is onderdeel van mijn dagelijks leven geworden. Ik denk wel eens met weemoed terug aan de tijd dat ik een enorme lap aan vrije tijd had. Net als Maarten in het boek. Ik geniet er nog steeds van, maar het is wel gewoontjes geworden.”
De roman over Maarten is een succes. De 5e oplage zit eraan te komen. Dus is het niet tijd voor een vervolg? “Ik ben er wel mee bezig ja. Ik ben erover aan het nadenken en ook al een beetje aan het schrijven. Welke vorm het krijgt? Daar kan ik nog niet veel over zeggen.”
Fotograaf: Anne van Gelder
