Hoe beleggen we?
We beleggen ons pensioenvermogen over de hele wereld in veel verschillende beleggingen.
Als het met een bepaalde soort beleggingen, in een bepaalde bedrijfstak of in een bepaald land slechter gaat, willen we voorkomen dat ons beleggingsrendement daar sterk onder lijdt. Daarom beleggen we in meer dan 100 landen, in duizenden verschillende beleggingen. Als we de pensioenpremies van onze deelnemers alleen maar zouden opsparen, levert dat onvoldoende op om de pensioenen van te betalen. Door te beleggen verwachten we op de lange termijn een rendement te halen van gemiddeld meer dan 5% per jaar.
Als pensioenbelegger nemen we bewust risico’s om rendement te kunnen behalen. Omdat wij wereldwijd beleggen, krijgen we te maken met onder andere wisselkoersrisico’s. Een ander risico is het renterisico. Het is erg belangrijk om deze risico’s goed te beheersen. We doen dat bijvoorbeeld door contracten met andere partijen af te sluiten. De contracten beschermen ons tegen bijvoorbeeld wisselkoersrisico’s.
Hoe behalen wij een zo goed mogelijk rendement tegen een aanvaardbaar risico?
Om dat voor elkaar te krijgen, combineren we verschillende soorten beleggingen met een hoger of een lager risico. We beleggen grofweg in:
- 40% beleggingen met een laag risico. Deze hebben een laag, maar relatief zeker rendement (zoals staatsleningen)
- 60% beleggingen met een hoger risico. Deze hebben een hoger, maar onzekerder rendement (zoals aandelen of onroerend goed).
We kiezen bewust voor beleggingen die voldoen aan onze visie op duurzaam en verantwoord beleggen. We beleggen niet in:
- bedrijven die wapens maken die volgens internationale verdragen verboden zijn;
- bedrijven die de afspraken van de Verenigde Naties (VN) over verantwoord ondernemen schenden.
Wanneer de VN een land straft met een wapenembargo, beleggen we niet langer in staatsleningen van dat land.
Uitsluitingen tabak en kernwapens
Op 11 januari 2018 heeft ABP aangekondigd de producenten van tabak en kernwapens te gaan uitsluiten. In de loop van 2018 hebben we al onze beleggingen hierin verkocht. De circa € 4 miljard die de verkoop heeft opgeleverd, is wereldwijd in diverse andere sectoren belegd. Deze lijst heeft als peildatum 1 januari 2019 en de uitsluitingen van tabak en kernwapens zijn hierop dus terug te vinden.
Bekijk de lijst met uitgesloten bedrijven en staatsobligaties per 1 januari 2019
Elke drie jaar stelt het bestuur een strategisch beleggingsplan op. Hierbij wordt het bestuur geadviseerd door de bestuurscommissie beleggingsbeleid. Deze commissie ziet toe op de uitvoering van dit plan en adviseert het bestuur over allerlei beleggingszaken.
Bestuurscommissie beleggingsbeleid
De onderstaande externe leden zijn onafhankelijk van het pensioenfonds en worden benoemd op basis van hun specifieke ervaring en deskundigheid.
| Bestuursleden | Externe leden | |
| Geraldine Leegwater, voorzitter | Peter Wennink | |
| Mariëtte Doornekamp | Theresa Whitmarsh | |
| Carel van Eykelenburg | ||
| José Meijer | ||
| Xander den Uyl | ||
| Philip Stork | ||
Bestuursbureau
Het bestuursbureau ondersteunt het bestuur en de bestuurscommissie beleggingsbeleid. Een team professionals werkt dagelijks aan:
- het doorontwikkelen van het beleggingsbeleid;
- het grip houden op de beleggingsrisico’s;
- het geïnformeerd houden van het bestuur over belangrijke zaken die spelen op het gebied van de beleggingen.
APG Asset Management
Het daadwerkelijke beleggen gebeurt bij onze beleggingsorganisatie APG Asset Management (APG) en partijen die door hen gecontracteerd zijn.
- APG rapporteert maandelijks over de wijzigingen in de beleggingsportefeuille en de veranderende risico’s;
- Tevens adviseert APG bij de totstandkoming van ons beleggingsbeleid.
Als grote financiële instelling staat ABP onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB).
Om u een goed pensioen te kunnen geven, halen we graag een goed rendement. Maar niet ten koste van alles. We willen dat iedereen kan genieten van een goed pensioen in een wereld die schoon en prettig leefbaar is. Nu, maar ook later. In ons beleggingsbeleid wegen criteria op het gebied van duurzaamheid en verantwoord ondernemen daarom even zwaar als rendement, risico’s en kosten. Willen we investeren in een bedrijf? Dan kijken we altijd hoe dit bedrijf scoort op duurzaamheid en verantwoord ondernemen. Dat betekent dat we belangrijke en soms ook moeilijke keuzes moeten maken als we besluiten ergens wel óf niet in te investeren.
Belangrijkekeuzes.nl
We vinden het belangrijk om hier transparant over te zijn. Op de website Belangrijke Keuzes leest u over ons duurzame beleggingsbeleid, de keuzes die we daarin maken én hoe die tot stand komen. Ook kunt u er terecht voor nieuws en interessante cases. Bijvoorbeeld onze belegging in het Belgische Umicore. Dit was ooit een vervuilend mijnbouwbedrijf. Nu is het een wereldspeler in materiaaltechnologie en metaalrecycling.
ABP is open over hoe we de pensioengelden van onze deelnemers beheren. Europese regelgeving (de herziene Richtlijn Aandeelhoudersrechten) vraagt dit ook van ons. Wij beleggen de pensioengelden niet zelf, maar besteden dit uit aan onze vermogensbeheerder APG Asset Management (APG AM). Hierover hebben we afspraken gemaakt in een vermogensbeheerovereenkomst. We lichten de belangrijkste elementen uit deze overeenkomst hieronder toe, zoals het belang van beleggen voor de lange termijn en hoe we onze vermogensbeheerder hierop beoordelen en belonen.
Het belang van de lange termijn
Hoe zorgen we ervoor dat onze vermogensbeheerder de beleggingsstrategie en beslissingen afstemt op onze lange-termijnverplichtingen? We stellen iedere drie jaar een nieuw strategisch beleggingsplan vast. Uitgangspunt zijn de lange-termijnverplichtingen van ABP. Het huidige plan geldt voor de periode 2019-2021. De strategische portefeuille is gericht op het herstel van de dekkingsgraad (herstelplan) en streeft naar een goed pensioenresultaat op de langere termijn. APG AM voert dit beleid namens ons uit. In dit beleid staat bijvoorbeeld dat we duurzaam en verantwoord beleggen belangrijk vinden en dus een lange-termijnblik hebben. Dit past ook bij een pensioenfonds, dat per definitie op de lange termijn is gericht. We zijn zelfs van mening dat juist deze lange-termijn ons een concurrentievoordeel biedt. We laten ons niet leiden door de waan van de dag, maar profiteren van structurele ontwikkelingen op de lange termijn.
Toelichting
Onze vermogensbeheerder is verplicht om te beleggen in het belang van onze (oud-)deelnemers. De zogenaamde prudent person-regel in de Pensioenwet schrijft voor dat we de pensioengelden op zo’n manier beleggen dat we de veiligheid, de kwaliteit, liquiditeit en het rendement van de portefeuille worden waarborgen. Dit betekent dat het risico- en rendementsprofiel van de totale portefeuille steeds afgestemd is op de (lange-termijn)verplichtingenstructuur van het fonds, en dat de beleggingen voldoende zijn gespreid om het risico terug te brengen.
Een van de belangrijkste beleggingskeuzes die ABP in het strategisch beleggingsplan maakt, is de verdeling over de verschillende beleggingscategorieën, zoals aandelen en obligaties. Dit doen we op zo’n manier dat de risico’s en de verwachte rendementen zo goed mogelijk aansluiten op onze verplichtingen, zowel op de korte als op de lange termijn. In een zogenoemde Asset-Liability Management-studie vergelijken we diverse beleggingsportefeuilles in verschillende economische scenario’s met elkaar. De uitkomst van deze studie is een zorgvuldige afweging tussen risico en rendement. Dit is het kader voor onze beleggingsportefeuille.
ABP heeft een lange-termijnverdeling van 60% zakelijke waarden (bv. aandelen, onroerend goed en private equity) en 40% vastrentende waarden (bv. obligaties). We dekken 25% tot 50% van het renterisico af. We hebben geen expliciete strategische afdekking van het inflatierisico.
Duurzaam en verantwoord beleggen
ABP vindt het belangrijk dat APG AM bij het nemen van beleggingsbeslissingen niet alleen naar financiële informatie kijkt, maar ook naar aspecten op het gebied van milieu, mens en goed ondernemingsbestuur. Ook verwachten wij van APG AM dat ze als verantwoord vermogensbeheerder invloed uitoefent op de ondernemingen waarin we beleggen, om hun financiële prestaties op de middellange tot lange termijn te verbeteren én om ze aan te sporen duurzamer en verantwoorder te werk te gaan.
Toelichting
ABP heeft een duurzaam en verantwoord beleggingsbeleid vastgesteld voor de periode 2015-2020. Wij willen dat onze deelnemers na hun pensionering een goed inkomen hebben en in een duurzame wereld van dat inkomen kunnen genieten. Ons beleggingsbeleid dat APG AM namens ons uitvoert, inclusief ons beleid voor duurzaam en verantwoord beleggen , is gericht op het bereiken van deze tweeledige doelstelling.
ABP is ervan overtuigd dat beleggers betere beleggingsbeslissingen nemen als zij structureel kijken naar duurzaamheidsfactoren en verantwoorde bedrijfsvoering. Dit verschaft hen namelijk een breder beeld van de kansen en risico’s van een belegging. Een voorbeeld: als de regels voor dieselauto’s worden aangescherpt, heeft dat niet alleen impact op het milieu. Het heeft ook directe gevolgen voor de winst van dieselautoproducenten. Als je dit risico van tevoren goed in beeld hebt, kun je betere beleggingsbeslissingen nemen.
Insluiting
APG AM beoordeelt alle bedrijven waarin ze via aandelen of obligaties kan beleggen op rendement, risico, kosten én duurzaamheid. Dit noemen we het insluitingsbeleid. Bedrijven die op alle vier de aspecten goede prestaties laten zien, noemen we koplopers. Bedrijven die goed scoren op risico, rendement en kosten, maar achterblijven op duurzaamheid, noemen we achterblijvers. Hierin mag APG AM alleen beleggen als ze verwacht dat ze de onderneming tot verbetering kan aanzetten. Hiervoor moet ze een verbeterplan opstellen. Ze gaat hierover met de onderneming in gesprek (engagement).
Verantwoord aandeelhouderschap
Een belangrijk aspect van de implementatie van ons beleid voor duurzaam en verantwoord beleggen is om inzicht te hebben in en invloed uit te oefenen op de ondernemingen waarin we beleggen (stewardship). Hoe we dit doen leggen we uit in het ABP Stewardship beleid dat APG voor ons uitvoert. Zo stemmen we op aandeelhoudersvergaderingen en gaan we met bedrijven in gesprek om ze aan te sporen duurzamer te werk te gaan.
APG AM beschikt over een gespecialiseerd team van professionals voor stewardship en verantwoord beleggen, dat samen met de portefeuillebeheerders zorgt voor duurzame rendementen.
Beoordeling en vergoeding van de vermogensbeheerder op basis van lange-termijnprestaties
Het is belangrijk dat de beleggingsportefeuille goed is afgestemd op het profiel en de (lange) looptijd van onze verplichtingen. ABP beoordeelt APG AM dan ook over relatief langere perioden.
- We stellen elke drie jaar een strategisch beleggingsplan op.
- ABP evalueert iedere beleggingscategorie één keer in de drie jaar.
- Elk jaar beoordelen we de uitvoering van de verleende mandaten.
ABP wordt in haar reguliere rapportages op de hoogte gehouden van de vergoedingen. In het jaarverslag rapporteert ABP elk jaar uitgebreid over behaalde prestaties en de hoogte van de vergoedingen.
De beperking van kosten binnen de portefeuille
ABP is een belegger met een lange-termijnhorizon. Onze vermogensbeheerder APG AM handelt in lijn met deze visie en belegt in aandelen voor een periode van in principe een aantal jaar. ABP rapporteert in het jaarverslag op totaalniveau over de transactiekosten op geaggregeerd niveau en per beleggingscategorie. Op basis hiervan krijgt ABP inzicht in het verloop van de transactiekosten.
De looptijd van de overeenkomst tussen ABP en APG AM
De vermogensbeheerovereenkomst tussen ABP en APG AM heeft een onbepaalde looptijd, met opzegmogelijkheden.