‘Neem zelf de teugels in handen’

Netspar-directeur Lisa Brüggen over Wereldvrouwendag, deeltijdwerk en pensioen
8 maart 2023

Onbeperkt leefbaar is het thema van de Wereldvrouwendag 2023. Het Platform Internationale Vrouwendag nodigt vrouwen uit om online een persoonlijke boodschap uit te dragen. Een goed moment om in gesprek te gaan met Lisa Brüggen, de nieuwe directeur van kennisnetwerk Netspar. Ze doet al ruim 10 jaar onderzoek naar financieel gedrag en pensioencommunicatie. “Toen ik met het onderwerp pensioen aan de slag ging, voelde ik meteen: dit is super spannend.”

Helaas vindt niet iedereen dat. En zeker ook te weinig vrouwen. “We weten uit onderzoek dat een groot aantal vrouwen zegt financieel niet onafhankelijk te zijn. Veel vrouwen weten ook niet hoe ze er financieel voorstaan. Dat baart me zorgen”, zegt Lisa Brüggen, die naast haar nieuwe functie bij Netspar ook verbonden blijft aan de Universiteit Maastricht.

Huishoudboekje versus de lange termijn

Vrouwen zijn vaak goed in het bijhouden van het maandelijks budget. Dus wat er in het huishouden binnenkomt er wat er weer uit gaat. Maar hun eigen financiële planning voor de lange termijn, daar schort het regelmatig aan. “Het is niet een kwestie van niet kunnen, maar van doen. Veel informatie over bijvoorbeeld pensioenen is online te vinden. En ze kunnen ook met hun pensioenfonds bellen.”

Haar belangrijkste boodschap vóór vrouwen op Wereldvrouwendag: “Neem zelf de teugels in handen.” 

Ook andere factoren spelen een rol

Hiermee wil de hoogleraar financiële dienstverlening overigens niet zeggen dat de schuld alleen bij vrouwen ligt. “Natuurlijk is het belangrijk dat ze zich goed laten informeren. Maar we zien dat ook andere factoren een rol spelen.”

Ze werkte zelf in een internationale omgeving toen ze in verwachting was van haar eerste dochter. En ze was niet de enige in het team die zwanger was. “Ik had een Duitse collega die niets liever wilde dan een jaar thuisblijven na de bevalling. Anders vond ze zichzelf geen goede moeder. In Nederland kiezen vrouwen er vaak voor om 3 dagen per week te gaan werken. En mijn 2 Belgische collega’s zeiden: waar hebben jullie het over? Ze gingen na de bevalling voltijd werken.”

Geconfronteerd met andere verwachtingen

Volgens Lisa Brüggen is het is belangrijk om te bedenken waarom we een bepaalde keuze maken. “Doordat mijn man en ik in een ander land zaten, werd ik geconfronteerd met andere verwachtingen. Als we in Duitsland waren gebleven, was ik thuisgebleven na de bevalling en had ik dat als een eigen keus ervaren.”

Ze koos uiteindelijk bewust om ouderschapsverlof op te nemen en een dag minder te gaan werken. Ook haar man nam een dag per week ouderschapsverlof op. Hun dochters gingen dus 3 dagen per week naar de crèche. Na verloop van tijd besloot Lisa Brüggen toch weer voltijd te gaan werken. De hoeveelheid werk was niet veel minder geworden in de periode dat ze in deeltijd werkte. En het was ook prettig om een volledig salaris te ontvangen.

Deeltijd werken, voltijd of juist helemaal niet? “Het is allemaal goed, zolang we ons maar bewust zijn van de impact die het heeft. Ook op de lange termijn. Geen of weinig pensioen opbouwen kan het lastig maken om later rond te kunnen komen. Zeker als het leven anders loopt dan voorzien, omdat partners uit elkaar gaan of 1 van de 2 overlijdt. Het gaat dus niet alleen om het maandelijkse inkomen nu. Kijk ook naar de toekomst en de periode na uw pensioen.”

Reality Check

Om de financiële zelfstandigheid van vrouwen – waar nodig – een duwtje te geven, is ABP een paar jaar geleden van start gegaan met Reality Check. Deze campagne helpt vrouwen inzicht te geven in hun financiële situatie. Lisa bekeek de Reality Check: “Het maakt vrouwen op een toegankelijke manier duidelijk dat ze hier oog voor moeten hebben. Het is een mooi middel om vrouwen in beweging te krijgen.”

Er is een gratis e-learning aan gekoppeld. En deelnemers van ABP kunnen zich kosteloos inschrijven voor een webinar over pensioen. 

Stappen maken

In haar nieuwe functie als directeur bij Netspar wil Lisa Brüggen inzetten op meer diversiteit. Ze wil onderzoek doen over vrouwen en pensioen. En zeker ook meer vrouwen bereiken over het belang van een goed pensioen. En uiteraard verder onderzoeken waarom mensen niet graag over hun pensioen nadenken. “Dat was ruim 10 jaar geleden al zo. En we worstelen daar nog steeds mee. Terwijl het een belangrijk onderwerp is. Iedereen hoopt oud te worden en ook straks leuke dingen te kunnen blijven doen. Een goed pensioen helpt daarbij. Ik kijk zelf ook één keer per jaar hoe het zit met mijn pensioenopbouw. Dat zou ik iedereen adviseren.”