Verantwoord beleggen is schaken op meerdere borden tegelijk

Nieuwe factsheet
5 mei 2021

Wie belegt voor de toekomst, moet ook bijdragen aan een leefbare wereld in de toekomst. Daarom beleggen we duurzaam en verantwoord. ABP is al 3 jaar op rij het meest duurzame pensioenfonds van Nederland. Wil dat zeggen dat we alleen in ‘perfecte’ bedrijven zonder problemen beleggen? Doen we de juiste dingen? En gaan we snel genoeg?

Het antwoord op deze en andere vragen leest u in de vandaag verschenen factsheet.

Waarom beleggen we?

ABP belegt in bijvoorbeeld aandelen, obligaties en vastgoed. Dat doen we omdat sparen te weinig oplevert om onze 3 miljoen deelnemers - nu en in de toekomst - een goed pensioen te kunnen bieden. Ter illustratie: als we de pensioen-inleg van onze deelnemers in de afgelopen 30 jaar op een spaarrekening hadden gezet, waren de pensioenen nu de helft lager geweest. Beleggen draagt dus bij aan een goed en betaalbaar pensioen. 

Het gaat om een enorme hoeveelheid geld: € 499 miljard om precies te zijn. We kunnen dat geld niet in maar een paar bedrijven of landen beleggen, want dat brengt veel te veel risico met zich mee. Daarom spreiden we onze beleggingen over meer dan honderd landen en duizenden bedrijven, gebouwen en projecten. Zo verdelen we het risico; doet de ene belegging het wat minder, dan kan de andere dat weer goed maken.

Waarom willen we duurzaam en verantwoord beleggen?

We streven naar een goed pensioen voor onze deelnemers én naar een duurzame wereld waarin zij van dat pensioen kunnen genieten. Een ruime meerderheid van onze deelnemers wil ook dat ABP duurzaam en verantwoord belegt. Daarom letten we bij elke belegging niet alleen op rendement, risico en kosten, maar ook of een bedrijf voldoende verantwoord te werk gaat. 

Wil dat zeggen dat ABP alleen belegt in ‘perfecte’ bedrijven zonder problemen? Zo eenvoudig is het niet. De realiteit is dat er wereldwijd heel veel bedrijven zijn waarop dingen aan te merken zijn. Bijvoorbeeld vanwege de producten die ze maken (fossiele energie bijvoorbeeld), incidenten waarbij ze betrokken zijn (bijvoorbeeld ongevallen) of omdat ze actief zijn in landen waar conflicten of mensenrechtenschendingen voorkomen. In een grote en gespreide portefeuille zoals die van ons zullen helaas problemen voorkomen. Maar we doen ons best om bedrijven die achterblijven aan te zetten tot een verantwoorde bedrijfsvoering.

Wat bedoelt ABP met duurzaam en verantwoord beleggen?

Wij wenden onze invloed aan als aandeelhouder om bedrijven tot concrete verbeteringen aan te sporen. Dat doen we door met bedrijven in gesprek te gaan, samen te werken met andere grote beleggers en onze stem uit te brengen op ruim 5.000 aandeelhoudersvergaderingen. Maar daar blijft het niet bij. We hebben ambitieuze doelstellingen voor minder CO2 in de beleggingsportefeuille, voor beleggen in duurzame en betaalbare energie en voor beleggen in de Duurzame Ontwikkelingsdoelen. En ja, als we bij bedrijven echt geen verandering zien dan verkopen we onze belegging. We schaken dus op meerdere borden.

Waarom verkoopt ABP niet gewoon haar belang als er bij een bedrijf problemen zijn?

Verkopen van ons belang in een bedrijf lijkt een eenvoudige oplossing. Maar in de praktijk verandert er niets, want een andere belegger neemt dan ons belang over. Bovendien is het minder makkelijk om de wereld in te delen in ‘goede’ en ‘slechte bedrijven’ dan misschien op het eerste gezicht lijkt. Twee voorbeelden: fabrikanten van elektrische auto’s dragen bij aan het terugdringen van de CO2-uitstoot. Maar ze kopen ook grondstoffen in, zoals kobalt, die vaak onder slechte omstandigheden worden gewonnen. Het Franse bedrijf Total heef een joint venture met Myanmar, waar onlangs de militairen de macht grepen. Trekt het bedrijf zich nu uit dat land terug, dan komt de helft van de hoofdstad mogelijk zonder stroom te zitten, inclusief scholen en ziekenhuizen. 

Als grote belegger hebben we dagelijks met dit soort dilemma’s te maken. Hoe gaan we daar mee om? Terug naar het voorbeeld van de elektrische autofabrikanten. In 2016 hebben we een samenwerking van grote beleggers tot stand gebracht voor de aanpak van misstanden bij de winning van kobalt. Dat heeft ertoe geleid dat afnemers nu veel beter weten waar hun kobalt vandaan komt. Ook hebben ze programma’s opgezet om misstanden aan te pakken en de lokale bevolking te ondersteunen. Is dat perfect? Nee. Maar het is wel een resultaat dat we nooit hadden kunnen bereiken als we onze beleggingen hadden verkocht.

Wat heeft ABP dan bereikt?

We zien dat onze gesprekken met bedrijven vruchten afwerpen. Bijvoorbeeld als het gaat om de mensenrechtensituatie in Myanmar of het versnellen van de energietransitie. De CO2-voetafdruk van onze aandelenbeleggingen is sinds 2015 met 40% gedaald. We bouwen onze beleggingen af in bedrijven die een groot deel van hun omzet uit kolen of teerzand halen. In 2022 maken we nieuwe klimaatdoelen voor 2030 bekend. 

We beleggen ruim 16% van het pensioenvermogen in bedrijven die met hun producten bijdragen aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelen, zoals Gezondheid & Welzijn, Goed onderwijs en Duurzame steden en gemeenschappen. In 2025 moet 20% van het pensioenvermogen in deze doelen zijn belegd. We beleggen € 13,8 miljard in het Duurzame Ontwikkelingsdoel ‘Betaalbare en duurzame energie’. Mogelijk beleggen we vanaf volgend jaar meer in duurzame energie en technologie dan in fossiele brandstoffen.

Natuurlijk zijn we er nog niet, maar we doen wel ons uiterste best om zo duurzaam en verantwoord mogelijk te beleggen. Ook in de komende jaren.