Mensenrechtenindex: bedrijven scoren iets beter, maar nog veel ruimte voor verbetering

15 november 2019

De prestaties van bedrijven in sectoren waar het risico bestaat op betrokkenheid bij mensenrechtenschendingen zijn het afgelopen jaar verbeterd. Driekwart van de bedrijven is sinds 2017 beter rekening gaan houden met mensenrechten. Tegelijkertijd gaapt er een kloof tussen de kleine groep koplopers en het grote aantal bedrijven dat weinig tot niets aan mensenrechten doet. Dat blijkt uit de jaarlijkse Corporate Human Rights Benchmark (CHRB), die ABP gebruikt om met bedrijven in gesprek te gaan over mensenrechten.

De index werd vrijdag in Londen gepubliceerd. De CHRB bestaat nu drie jaar; ABP stond in 2017 mede aan de wieg van de index. Bedrijven die goed presteren - zoals Adidas, Unilever en Rio Tinto - laten zien dat bedrijven concurrerend kunnen zijn en tegelijkertijd werk kunnen maken van de mensenrechten. Ook zijn er bedrijven die voorheen minder goed presteerden op het gebied van mensenrechten, maar in de afgelopen jaren goede stappen hebben gezet, zoals Heineken.

Op de goede weg

De resultaten laten zien dat de ranglijst zijn werk doet, meent Anna Pot, mensenrechtenspecialist bij APG (de vermogensbeheerder van ABP). ‘We zien dat bedrijven beter presteren als het om mensenrechten gaat, dat ze opener zijn over hun inspanningen en dilemma’s, en dat ze beleid ontwikkelen om de rechten van medewerkers, klanten en lokale gemeenschappen te respecteren. Een aantal bedrijven neemt daarbij het voortouw. We zijn dus op de goede weg en moeten hiermee doorgaan.’

Niet achterover leunen

Ondanks dat de meeste bedrijven vooruitgang boekten, is er volgens Pot nog veel werk aan de winkel. ‘Meer dan de helft van alle grote bedrijven in de onderzochte sectoren schiet nog tekort bij de naleving van fundamentele mensenrechten, vooral als het gaat om het uitvoeren van effectieve controles. Er is dus geen reden om achterover te leunen. Bedrijven moeten over de hele linie echt meer doen om betrokkenheid bij mensenrechtenschendingen te voorkomen.’

Inzichten gebruiken

De CHRB vergelijkt de mensenrechtenprestaties van 187 bedrijven in kleding, grondstoffen, landbouw en - dit jaar voor het eerst - ICT. Dit zijn sectoren waar risico op betrokkenheid bij schendingen van mensenrechten groot is. Bij het samenstellen van de index wordt bijvoorbeeld gekeken of bedrijven hun werknemers een leefbaar loon betalen en wat zij doen aan kinder- of gedwongen arbeid of de bescherming van mensenrechtenactivisten. 

ABP gebruikt de inzichten uit de index om verantwoorde beleggingskeuzes te maken. “De ranglijst is belangrijk om inzicht te krijgen in de prestaties van de bedrijven waarin we kunnen beleggen en om het bewustzijn van bedrijven te vergroten. Daarnaast geeft de lijst aanknopingspunten om met bedrijven in gesprek te gaan over mensenrechten’, legt Anna Pot uit. Ook andere grote beleggers en internationale samenwerkingsverbanden maken inmiddels gebruik van de CHRB-uitkomsten.