‘Voor het eerst in 8 jaar op vakantie met het vliegtuig’

De duurzame keuzes en groene dilemma’s van ABP-deelnemer Fédes van Rijn
23 december 2022

Op onze oude dag genieten van een prettige en leefbare wereld. Dat willen we allemaal. Maar wat hebben we ervoor over? Hoe duurzaam willen we leven? En met welke dilemma’s worstelen we? In deze aflevering vertelt ABP-deelnemer Fédes van Rijn (37) over haar idealen en dilemma’s.

Fédes is onderzoeker op het gebied van duurzaamheid bij de Universiteit van Wageningen. Ze is medeauteur van het boek ‘De banaan: de onbekende wereld achter ons favoriete fruit’. Eerder dit jaar werd ze gekozen om met haar fractie Groen & Eerlijk zitting te nemen in het Verantwoordingsorgaan (VO) van ABP. Haar streven: een samenleving die gelijkwaardiger, groener en gezonder is.

Bananen van ver of appels uit de Betuwe?

“Ik eet ze allebei. Bananen en ander fruit van ver wel altijd met een fairtrade-keurmerk. Fairtrade gaat niet alle problemen de wereld uithelpen, maar door het betalen van een meer eerlijke prijs hebben de producenten meer profijt. Ik drink ook koffie en eet chocolade, ook producten die van ver komen. Dat is prima. Maar als het kan, kies ik voor producten uit de buurt en zoveel mogelijk van het seizoen. Aardbeien bijvoorbeeld koop ik eigenlijk nooit buiten de zomer … Ze zijn vaak niet lekker, superduur en ze zijn dan - denk ik - ook niet heel duurzaam. Want ingevlogen, of misschien uit verwarmde kassen.” 

Biologische of gangbare tomaten uit de supermarkt?

“Op de universiteit in Wageningen is hier veel onderzoek naar gedaan. Er zijn ook veel mogelijkheden om duurzamer te produceren. Dit kan zonder over te stappen op productiemethoden die geheel biologisch zijn. Ik koop zelfs deels biologisch. Maar zeker niet alles. Tomaten uit Nederlandse kassen kunnen bijvoorbeeld heel duurzaam zijn. Dan heb ik het over het energieverbruik en hoe technologisch geavanceerd de productie verloopt. Ze zouden dan nog wel eens beter kunnen zijn dan biologische tomaten.” 

Vlees of vegetarisch?

“Ik ben vanaf mijn 16e een tijdje af en aan vegetariër geweest. Toen ik later voor mijn studie in het buitenland woonde, ben ik weer vlees gaan eten. Maar daar ben ik toch weer mee gestopt. Vlees eten klopte niet voor mij. Het ging me tegenstaan. En nu is het al een hele tijd zo dat ik geen vlees meer eet. Er zijn tegenwoordig goede alternatieven. Ook als je naar restaurants gaat. Vroeger kreeg je hooguit een gevulde champignon.”

OV of auto?

“OV. Ik reis onwijs veel met de trein. Om meerdere redenen. Het is beter voor het milieu. En ik vind het efficiënter, want in de trein kan ik werken. Ik woon in Drenthe en reis regelmatig naar Wageningen of Den Haag voor mijn werk. Je hoort dat er dagelijks weer 100-derden kilometers file staan. Iedereen weet dat het anders moet. Het jammere is alleen dat het ov heel erg duur is. Ik ondervind ook dat het niet altijd goed functioneert. Het kan ook behoorlijk vies zijn in de treinen. Toch kies ik niet vaak voor de auto. Ook al vind ik dat de Nederlandse overheid meer moet doen om het ov te verbeteren. En betaalbaarder te maken.”

Vakantie met het vliegtuig of met de trein (of auto)?

“In principe niet met het vliegtuig. We zijn jarenlang naar de Waddeneilanden gegaan. Heerlijk gewoon. Afgelopen jaar zijn we voor het eerst met de auto naar Kroatië gereden met het gezin. Het vliegtuig pakken voor een vakantie vind ik eigenlijk niet meer kunnen. Ook al hebben we vorig jaar voor het eerst in 8 jaar een vliegreis gemaakt met het gezin. Het was in de 2e of 3e lockdown en de scholen gingen weer dicht. Toen hebben we een reis naar Portugal geboekt. Daar heb ik me maanden schuldig over gevoeld. En voor mijn werk ontkom ik er niet altijd aan om te vliegen. Maar binnen Europa probeer ik ook dan zoveel mogelijk met de trein te reizen.”

Een ligbad of snelle douchebeurt?

“Dat is wel een beetje en probleem als het gaat om mijn duurzaamheidsgebruik. Ik hou heel erg van in bad gaan. Maar als ik een douche neem dan doe ik dat altijd heel kort. En ter compensatie heb ik ook bewust voor een klein bad gekozen. Zodoende is het bad snel vol en hoefde ik me niet al te schuldig te voelen.”

Tuin vol tegels of lekker rommelig en veel groen?

“Toen ik nog in Utrecht woonde, ergerde ik me als er van die mannen met bladblazers voorbijkwamen. Niet alleen vanwege het lawaai. Bladeren en groen geven vogels de ruimte om te schuilen. En het helpt insecten om de winter door te komen. Ik vind dat je de natuur wel een beetje de vrije loop moet laten. We hebben hier in Drenthe een hele grote tuin. Als je de tuin volgooit met tegels heeft dat consequenties. Ook voor de bodem en het doorlaten van water. We hebben veel bloemen waar insecten wat aan hebben en dit is dan weer goed voor de vogels. Dat zie je ook steeds meer in steden. Dat er kleine stadstuintjes komen. Dat er bijenkasten worden geplaatst. Zo kan je het verschil maken voor onze planeet.”

De dilemma’s van ABP…

“ABP is een van de grootste pensioenfondsen ter wereld en daarmee heeft het onwijs veel invloed. Het fonds kan met investeringen ontwikkelingen versterken en ontwikkelingen afzwakken. Zo heeft ABP in 2021 besloten om te gaan stoppen met investeringen in producenten van fossiele energie. En vorige week liet ABP weten dat zij in 2030 haar CO2 -voetafdruk met 50% te willen verlagen ten opzichte van 2019. Maar duurzaamheid gaat veel verder. ABP moet daarom ook voldoende aandacht hebben voor specifieke duurzaamheidsthema’s die nu nog onvoldoende aan bod komen, maar wel op de agenda staan. Als VO-lid ben ik hier nu nauw bij betrokken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan ontbossing, afname in biodiversiteit of de groeiende ongelijkheid. ABP moet duidelijk aangeven hoe ze aan deze duurzaamheidsdoelstellingen gaan voldoen. Wat zijn de verschillende belangen? Waar is ruimte voor onderhandelen, en waar niet? Dit zal ABP voor de nodige dilemma’s gaan stellen. Dilemma’s waar ik graag vanuit mijn rol als VO-lid over wil meedenken.”